วันหยุดยาวกับการเดินทางกลับภูมิลำเนาหรือไปท่องเที่ยวต่างจังหวัดเป็นของคู่กัน เมื่อทุกคนพร้อมใจเดินทางในวันเดียวกันการจราจรบนท้องถนนจึงแออัดหนาแน่น สิ่งที่ตามมาหนีไม่พ้นความเมื่อยล้าอ่อนเพลียของคนขับ และการเร่งแซงทำเวลาในช่วงถนนว่าง เหล่านี้กลายเป็นปัจจัยหลักที่นำมาซึ่งอุบัติเหตุและความสูญเสีย นอกเหนือไปจากสาเหตุเมาแล้วขับ 

ปกติประเทศไทยขึ้นชื่อว่าเป็นเมืองแห่งอุบัติเหตุทางถนน ข้อมูลขององค์การอนามัยโลก (WHO) ประเทศไทยมีสถิติการเสียชีวิตจากอุบัติเหตุบนท้องถนนเป็นอันดับ 1 ของเอเชีย และเป็นอันดับ 2 ของโลก ด้วยตัวเลขอัตราการเสียชีวิต 36.2 ต่อประชากร 100,000 คน เป็นรองเพียงประเทศลิเบีย ที่มีอัตราการเสียชีวิต 73.4 ต่อประชากร 100,000 คน

สถิติและข้อมูลต่างๆ ช่วยสะท้อนถึงความอันตรายบนท้องถนนไทยได้เป็นอย่างดี ดังนั้น ก่อนออกเดินทางไกลในแต่ละครั้ง เพื่อความมั่นใจและปลอดภัยตลอดเส้นทาง อย่างน้อยควรเตรียมตัวให้ดีเพื่อลดปัจจัยการเกิดอุบัติเหตุ ในส่วนที่สามารถควบคุมดูแลได้นั่นก็คือการเตรียม “คน” ซึ่งก็คือผู้ขับขี่ และเตรียม “รถ” ให้พร้อมนั่นเอง

ใกล้เทศกาลที่กำลังจะถึงนี้ มี 6 ทริคง่ายๆ ในการเตรียมตัวก่อนเดินทางไกลมีมาฝากทุกคน ดังนี้

1. เตรียมความพร้อมผู้ขับขี่ : เริ่มจากการ “เตรียมตัว” ของผู้ขับขี่ให้พร้อมก่อนออกเดินทาง โดยการพักผ่อนให้เต็มที่ ไม่ควรกินยาที่ทำให้เกิดอาการง่วง หรืออ่อนเพลียก่อนเดิน

และจำเป็นต้องศึกษาเส้นทางก่อนทุกครั้ง

2. เตรียมรถให้พร้อม : ควรตรวจสอบสภาพรถก่อนออกเดินทางประมาณ 1 สัปดาห์ หากพบปัญหาจะได้แก้ไขได้ทัน และควรตรวจสอบอุปกรณ์ด้านความปลอดภัย เช่น ระบบเบรค น้ำมันเบรค ผ้าเบรค และระบบระบายความร้อน น้ำมันเครื่อง ตรวจสอบระบบไฟสัญญาณต่าง ๆ ให้เรียบร้อยทุกดวง ทั้งไฟส่องทาง ไฟสูง ไฟต่ำ ไฟเลี้ยว ไฟขอทาง ไฟเบรค ไฟฉุกเฉิน ยางรถยนต์ และยางอะไหล่ ควรตรวจสอบสภาพยาง และเติมลมยางก่อนออกเดินทางทุกครั้ง รวมถึงยางอะไหล่ด้วย

3. เตรียมอุปกรณ์อื่นๆ ที่จำเป็น :

* น้ำ : 1 - 2 ลิตร ไว้ในรถตลอดเวลา สำหรับคน และใช้เติมหม้อน้ำรถยนต์

* คู่มือประจำรถ : โดยเฉพาะรถใหม่ ต้องติดป้ายแดง และพกเล่มนี้ไว้เสมอ หากขับข้ามจังหวัด ก่อนพระอาทิตย์ตกดิน หรือ 18.00 น.

* แว่นกันแดด : หากขับรถแล้วเจอแสงแดดจ้า โดยธรรมชาติเราจะหรี่ตา หรือเอามือขึ้นมาป้อง ซึ่งไม่ควรทำเป็นอย่างยิ่ง เพราะทำให้เกิดอุบัติเหตุได้ง่ายขึ้น

* ผ้าเย็น: ไว้เช็ดหน้า เช็ดมือ ทำให้สดชื่น

4. เตรียมตัวในการขับรถช่วงวันหยุดเทศกาล (สำคัญมาก) :

* เดินทางในเวลากลางวัน เพราะทัศนวิสัยโดยรอบในค่ำคืนจะค่อนข้างอันตราย อาจทำให้เกิดอุบัติเหตุได้ง่าย ถ้าขับรถไปต่างจังหวัดตามถนนที่ห่างไกลจากชุมชน อาจไม่มีไฟถนนจะเห็นก็แต่เฉพาะพื้นที่ที่แสงไฟจากรถยนต์ส่องสว่างไปถึงเท่านั้น

* ควรขับด้วยความเร็วตามกฎหมายกำหนด หรือลดความเร็วที่เหมาะสมตามสภาพการจราจรใน

* อย่าขับรถในระยะกระชั้นชิดรถคันหน้า หรือรถบรรทุกขนาดใหญ่มากเกิน เพราะถนนบางช่วงจะมีเศษหินกระเด็นมาโดนกระโปรงรถ หรือกระจกหน้าแตกและเป็นรอยได้

* หลีกเลี่ยงการแซง ถ้าไม่จำเป็น โดยเฉพาะถนนที่มี 2 ช่องทางจราจรสวนกัน ไม่ขับรถด้วยความ ประมาทเลินเล่อ ควรมีสติตลอดเวลาขณะขับรถ ที่สำคัญ “เมาไม่ขับ” เพราะหากเกิดอุบัติเหตุ จะทำให้เสียทั้งเวลา ทรัพย์สิน และอาจเสียใจไปตลอดชีวิตอีกด้วย

5. เตรียมอุปกรณ์สื่อสาร : เตรียมเครื่องมือสื่อสาร และอุปกรณ์ให้พร้อมใช้งานได้อยู่เสมอ เช่น โทรศัพท์มือถือแบตเตอรี่สำรอง ที่ชาร์ทแบตเตอรี่ในรถยนต์ เตรียมเบอร์โทรศัพท์ที่จะต้องใช้ติดต่อในกรณีฉุกเฉินหรือใช้ในการสอบถามทาง เช่น กองบังคับการตำรวจทางหลวง 1193, สพฉ. 1669, BDMS Alarm Center 1719 เป็นต้น

6. ข้อปฏิบัติเมื่อเกิดเหตุการณ์ฉุกเฉิน :

* กรณีกระจกแตก เมื่อถูกก้อนหิน ก้อนกรวดกระเด็นมาถูกกระจกแตก ข้อควรปฏิบัติคือ ชะลอความเร็วของรถ แล้วเข้าข้างทางทันที ถ้าเป็นกระจก 2 ชั้น ยังพอจะขับต่อไปได้ หรืออาจจะทุบกระจกรถเก่าออกให้หมดแล้วโกยเศษแก้วออกมาให้มากที่สุด เมื่อต้องการจะขับรถ ต่อไปอีก ให้ไขกระจกข้างขึ้นจนสุดหน้าต่าง เพื่อป้องกันอาการส่ายของรถบนถนน และควร ใส่แว่นตาขณะขับรถ

* กรณีสุนัขวิ่งตัดหน้า ถ้าชะลอไม่ทันอาจจำเป็นต้องตัดสินใจชน มิฉะนั้นรถอาจเสียหลักได้ ถ้ากรณีที่เป็นสัตว์ใหญ่ไม่ควรบีบแตร เพราะอาจจะทำให้สัตว์ตกใจ

* กรณียางระเบิด เมื่อยางระเบิดกะทันหัน ต้องพยายามถือพวงมาลัยไว้ให้มั่นคง และพยายาม บังคับรถเข้าข้างทางอย่างปลอดภัย และไม่ควรใช้เบรคอย่างกะทันหัน เพราะจะทำให้รถเสีย หลัก พลิกคว่ำ ควรใช้เกียร์เป็นตัวชะลอความเร็ว โดยเปลี่ยนเป็นเกียร์ต่ำ กรณียางระเบิดที่ ล้อหลังท้ายรถจะส่าย ควรถือพวงมาลัยให้มั่นคง และรักษาทิศทางให้ตรง กรณียางระเบิดที่ล้อหน้า พยายามจับพวงมาลัยให้มั่นคง รักษาทิศทางของรถให้ตรง จนกว่าจะนำเข้าข้างทาง

ข้อแนะนำข้างต้นน่าจะเป็นประโยชน์ไม่มากก็น้อย สำหรับการเตรียมตัวและรถให้พร้อมก่อนเดินทางไกล แต่สิ่งที่สามารถช่วยลดอุบัติเหตุได้ที่ต้นตอคือการเคารพกฎจราจร ไม่ขับเร็วเกินกฎหมายกำหนด ที่สำคัญที่สุดก็คือ “เมาไม่ขับ”